(Τῆς Σαρακοστῆς καὶ πάλι τὰ πρόσφορα)
Καθὼς μὲ τὴν ἔλευση τῆς Καθαρᾶς Δευτέρας ἔχουμε καὶ τὰ εἰσόδια τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς, τῆς κυρα-Σαρακοστῆς κατὰ τὸ λαό μας, μιὰν ἄλλη αὔρα ἔρχεται νὰ μᾶς χαριστεῖ καὶ νὰ πασπαλίσει τὴν καθημέρινότητά μας μὲ ἄχνα αἰσιοδοξίας καὶ ὁμορφιᾶς.Γιατὶ ἡ Σαρακοστή, παρ᾿ ὅλο ποὺ θεωρεῖται μιὰ περίοδος αὐστηρῆς νηστείας, πένθους καὶ κατήφειας, στὴν οὐσία εἶναι «χαροποιός καιρός»,λαμπροφόρος καιρός,
δηλαδή, εὐκαιρία, γιὰ πνευματικὴ καὶ σωματικὴ ἀποτοξίνωση ἀπὸ τὰ ὅσα βλαβερὰ καὶ ἄστοχα πράττουμε καὶ γευόμαστε: Πολλὲς φορὲς ἠθελημένα καὶ πεισματικά. Ἔτσι, σύμφωνα μὲ τὰ κελεύσματα τῆς Ἐκκλησίας «Τὸν τῆς Νηστείας καιρόν, φαιδρῶς ἀπαρξώμεθα»,μὲ διάθεση καὶ πειθαρχία χαρισματικὴ καὶ εἰλικρινῆ, ἀφοῦ οἱ τοξίνες ποὺ ἀποβάλλουμε δὲν εἶναι ἄλλες ἀπὸ τὶς ὅποιες ἁμαρτίες.
δηλαδή, εὐκαιρία, γιὰ πνευματικὴ καὶ σωματικὴ ἀποτοξίνωση ἀπὸ τὰ ὅσα βλαβερὰ καὶ ἄστοχα πράττουμε καὶ γευόμαστε: Πολλὲς φορὲς ἠθελημένα καὶ πεισματικά. Ἔτσι, σύμφωνα μὲ τὰ κελεύσματα τῆς Ἐκκλησίας «Τὸν τῆς Νηστείας καιρόν, φαιδρῶς ἀπαρξώμεθα»,μὲ διάθεση καὶ πειθαρχία χαρισματικὴ καὶ εἰλικρινῆ, ἀφοῦ οἱ τοξίνες ποὺ ἀποβάλλουμε δὲν εἶναι ἄλλες ἀπὸ τὶς ὅποιες ἁμαρτίες.
Προνομιακός, λοιπόν, ὁ καιρὸς τῆς Σαρακοστῆς αὐτῆς, καί, προπάντων, διακριτικὰ ψυχοσωτήριος, ἀφοῦ ἀποφορτίζει τὴν ψυχὴ ἀπὸ ἰκανὸ βάρος ἄχρηστων καὶ βλαβερῶν ἐνοχλήσεων, ποὺ σκοτίζουν τὸ νοῦ καὶ δημιουργοῦν στὸν ψυχισμὸ μπερδέματα διάφορα καὶ ἐν πολλοῖς ὀλέθρια.
Συνδρομὴ ἔντιμος στὸν τῆς νηστείας καιρὸν, λοιπόν, ποὺ ἐγκαινιάζεται μὲ τὰ εἰσόδια τῆς Σαρακοστῆς, ἡ ἀποχὴ ἀπὸ ποικίλα καὶ λιπαρὰ ἔδεσματα, (γαλακτοκομικά, ἰχθύες καὶ φυσικὰ κρέατα), ἀλλὰ καὶ ἀπὸ αὐτὸ τὸ λάδι γιὰ ὅσους ἀντέχουν νὰ διαπεράσουν τὸ νηστείας μέγα πέλαγος.
Εὐλογημένη, λοιπόν, δίαιτα γιὰ τὴν ἀντοχή μας καὶ τὴν ὑπομονή μας ἡ ἀπὸ αἰώνων θεσπηθεῖσα, μὲ ἐδέσματα ποὺ εὐωδιάζουν ἀπὸ τὶς προσφορὲς τῆς Δημιουργίας, ὅπως τὰ λαχανικά, ποὺ μαζί μὲ τὰ ὀστρακοειδῆ καὶ τὸν ἀβγοτάραχο, προσφέρουν γεύσεις θεσπέσιες καὶ ἐξαιρετικές. Γιατὶ τὶς γαρνίρει ἡ μοσχοβολιὰ τῆς πανέμορφης καυκαλήθρας καὶ τοῦ πανευώδους μάραθου, ποὺ ἡ φύση τὰ προσφέρει δαψιλῶς αὐτὲς τὶς ἅγιες ἡμέρες. Καὶ τὶ νὰ πρωτοθυμηθεῖ κανείς...Τὸ χταπόδι μἒ τὰ μάραθα, τοὺς ὑπέροχους ταραμοκεφτέδες, τὶς λαχανόπιτες, ἀλλὰ καὶ βραστὰ τὰ λάχανα, τὰ χόρτα τοῦ ἀγροῦ δηλαδή, πού, καθὼς «χοχλάζανε»[βράζανε], χάριζαν στὸ σπίτι καὶ στὴ γειτονιὰ τὶς ἀσύγκριτες εὐωδιὲς ἀπὸ μάραθο, τὴν καυκαλήθρα, τὸ βλαστάρι...Μὲ κορυφαία πάντα τὴ Μ. Παρασκευή, ποὺ βράζανε σκέτα μάραθα νὰ τὰ φᾶνε μὲ τὸ ξύδι ἀλάδωτα λόγω τῆς ἡμέρας.Ὅμως μέσα σὲ ὅλα αὐτὰ νὰ λησμονᾶμε καὶ τὰ πάλευκα «ἀγριοκρουμ’δάκια», τοὺς βολβούς δηλαδή, ποὺ τὴ Μ. Σαρακοστὴ συνόδευαν, μὲ τὴ μισόπικρη γεύση τους τὰ λιτὰ τὰ γεύματα, μὲ ἐλιές, ταραμοκεφτέδες ἤ ὅσπρια.
Αὐτὲς οἱ εὐωδιές, λοιπόν, πλημύριζαν κάποτε τὸ χωριὸ ολάκερο ἀπὸ τὴν Καθαρὰ Δευτέρα μέχρι τὸ Μ. Σάββατο, μὲ ἐξάιρεση τὶς γιορτὲς τοῦ Εὐαγελισμοῦ καὶ τῶν Βαΐων ποὺ καταλύονταν τὸ ψάρι. Εὐωδιὲς ποὺ συνόδευαν τὶς ἀρετὲς ἐκίνων τῶν ἁπλῶν χωρικῶν ποὺ ξέρανε ἀπὸ Γιορτὴ καὶ καθημερινή. Ποὺ καταλάβαιναν πὼς τὸ Πάσχα ἦταν πράγματι μιὰ διάβαση, ἕνα πέρασμα ἀπὸ τὴν πένθιμο ἀσκητικὴ βιοτή, στὴν ἀνεκλάλητο χαρὰ τῆς Πανηγύρεως. Μὲ λίγα λόγια, καταννοοῦσαν μὲ βεβαιότητα καὶ πίστη ἀληθινὴ καὶ τὸ ἕνα, δηλαδή τὴν ἔγκοπο περίοδο τῆς νηστείας, ἀλλὰ καὶ ἀναστάσιμο χαρά καὶ εὐλογία.
π. κ. ν. καλλιανός
